Waar staan wij voor?
DOELSTELLING
Het opzetten van een breed en professioneel samenwerkingsverband van alle initiatieven, als eerste op het gebied van energie in de Gemeente Venlo. Uitgangspunt daarbij is de coöperatieve gedachte, waarin burgers participeren om het gestelde doel te realiseren, waarbij we tegelijkertijd draagvlak creëren voor de noodzakelijke energie- en duurzaamheidstransitie – telkens gekoppeld aan sociale duurzaamheid.
Samenstroom wil daartoe uitgroeien naar een (semi-)professionele organisatie:
1. voor coördinatie en uitvoering van projecten,
2. voor informatie, educatie en advisering aan inwoners en bedrijven in de gemeente Venlo en
3. deelnemen aan productie en distributie van energie uit duurzame bronnen.
PROJECTEN
Samenstroom is deels reeds betrokken bij de realisatie van een aantal projecten, deels in gesprek om initiatieven te starten:
• Windpark Greenport/Heierhoeve (Samenstroom);
• Elektrische deelauto (DeeldeVenloseZon);
• Zonnepanelen op wijk- en schoolgebouwen, grote particuliere daken en waar inpasbaar zonneweiden;
• Energiecoach particuliere woningbezitters (OzzeEnergie);
• Energiecoach huurders i.s.m. woningcorporaties;
• Warmtenet & aardgaslozewijk;
• Partner Zomerparkfeest, ondersteuning van duurzame stadsfeesten.
Daarbij ziet Samenstroom voor zichzelf diverse rollen, die vervuld kunnen worden: initiator, aanjager of coördinator en uitvoerder.
Als aanjager initieert Samenstroom een concept om dit vervolgens, via enthousiasmeren, te komen tot betrokkenheid van andere organisaties om een project te realiseren: deelauto, zonnedaken op scholen en wijkgebouwen, energiecoach particulieren. Deze rol van aanjager kan overgaan tot ondersteuning bij realisatie tot zelfs uitvoering in eigen beheer.
Afhankelijk van de wens en (on)mogelijkheden van samenwerkingspartners.
In de rol van coördinator ligt het initiatief tot een project bij een andere organisatie(s), overheden of individuen en kan Samenstroom gevraagd worden het project vanuit de startfase te realiseren door partners enthousiast te maken en tot deelname te verleiden. Ook hier kan de coördinatierol in een vervolgfase leiden tot uitvoering van het project, onder regie van Samenstroom.
Tenslotte kan, al dan niet in eigen beheer, zelfstandig projecten uitvoeren, met name geldt dit voor energieproductie door de eigen coöperatie.
RANDVOORWAARDEN
Om de rollen en mogelijkheden optimaal te benutten, moet Samenstroom uitgroeien van een uit vrijwilligers bestaande coöperatie, naar een (semi-)professionele organisatie. Uiteraard hoeft Samenstroom niet steeds opnieuw het wiel uit te vinden. Samenstroom is lid van de landelijke koepel Energie Samen, een platform van duurzaamheidsinitiatieven, waarin veel kennis gebundeld is en gedeeld wordt. Daarnaast werkt Samenstroom samen met de coöperatie Zuidenwind, die in Midden-Limburg o.a. zelfstandig windturbines exploiteert. Ook is Samenstroom aangesloten bij samenwerkende Limburgse energiecoöperaties onder nam RESCOOP Limburg.
In welke rol Samenstroom ook actief is, er is altijd sprake van ondersteuning, samenwerking en kennisdeling, waarbij landelijke initiatieven lokaal vertaald kunnen worden. Of lokale initiatieven kunnen profiteren van landelijke ervaringen en professionele ondersteuning.
Bestaande initiatieven, die grotendeels zelfstandig kunnen draaien (Texel Energie, Betuwe Wind) zijn steeds gestart vanuit een situatie waarin de organisatie via externe inkomsten opgebouwd kon worden. Ofwel via een pilot ofwel via een startsubsidie voor meerdere jaren. Dat betekent dat Samenstroom voor het uitgroeien naar een zelfstandige organisatie in Venlo in de aanloopfase ondersteuning nodig heeft, ofwel in de vorm van projectfinanciering, of wel in de vorm van een startsubsidie. Daarnaast heeft Samenstroom praktische ondersteuningswensen t.a.v. huisvesting, communicatie e.d.
FINANCIERING
In de toekomst voorziet Samenstroom in staat te zijn om een (semi-)professionele organisatie zelfstandig in de lucht te kunnen houden o.b.v. diverse inkomstenbronnen:
1. Energieproductie:
Financiële deelname aan Windpark Greenport/Heierhoeve: De samenwerkende coöperaties zijn bereid een evenwichtige en breed gedragen participatiestructuur op te zetten voor alle bewoners in Venlo en Noord-Limburg. Inclusief de burgers die het windpark eigenlijk liever niet hadden zien komen, inclusief burgers met een kleine beurs. Een invulling conform de insteek van het nationale Klimaatakkoord (50% lokaal eigendom), met, voor en door Limburgers. Naast het faciliteren van obligaties voor inwoners en kleine bedrijven met een ruime opbrengst zal ook Samenstroom participeren in het Windpark.
Van de opbrengsten zullen de coöperaties actie ondernemen op onder meer de volgende activiteiten:
a) De ontwikkeling van nieuwe lokale zon- of windprojecten met participatie van burgers, waarmee de lokale energiecoöperaties deels weer eigen projecten kan opzetten met een duurzaam en/of sociaal karakter ten behoeve van alle burgers;
b) Educatie en kennisoverdracht energietransitie;
c) Energiecoaches en advies aan huis gericht op het bestrijden van energie-armoede en het tegenaan van onnodige schulden vanwege energiekosten;
d) Gemeenschappelijke communicatie rondom het windpark inclusief gerelateerde zaken zoals voorlichting, (school-) bezoek tijdens bouwfase, informatie over voortgang;
e) Verdere professionalisering van de eigen coöperatieve organisaties en inrichting van de administratie voor de crowdfunding;
f) Zoveel mogelijk inschakelen van lokaal MKB bij de activiteiten en opwekinstallaties van de coöperaties.
2. Energielevering Greenchoice en OM
Tevens kunnen via de Samenstroom en andere samenwerkende coöperaties duurzame energielevering worden ingericht voor participanten in het Windpark en omwonenden. De coöperatie ontvangen hiervoor een fee van de betrokken energiedistributeurs (Greenchoice en OM).
3. Projectinkomsten
Projectinkomsten (postcoderegeling, zonnedaken en weiden) worden ingezet om initiatieven te starten/coördineren/uit te voeren. Samenstroom ziet kansen om met het onderwijs en de beheerders van wijkaccommodaties te komen tot verduurzaming van de energie behoefte. Daarvoor zou grootschalig zonne-energie ingezet moeten en kunnen worden. Zowel bij gebruikers van wijkaccommodaties als bij het onderwijs is de wens tot verduurzaming wel aanwezig, maar is de bottle neck de initiële investering. De gemeente Venlo zou kunnen overgaan tot het instellen van een investeringsfonds, waaruit leningen tegen bescheiden rentes verstrekt kunnen worden aan deze instellingen. Met een looptijd van 10-15 jaar. De praktijk leert dat fondsen die duurzaamheidsleningen verstrekken revolverend zijn. Leningen worden trouw afgelost en terugbetaald. Bij de huidige rentestanden zou een dergelijk fonds een lage uitzetting in de (financiële) begroting betekenen, omdat de terugbetaalde bedragen opnieuw uitgeleend kunnen worden, waardoor gefaseerde groei mogelijk is.
HUISVESTING
Momenteel werkt Samenstroom als vrijwilligersorganisatie en moet voor informatie- en communicatiebijeenkomsten gebruik maken van privé of openbare locaties. Een herkenbare lokaliteit waar ook de middelen aanwezig zijn is van groot belang om het grotere publiek te bereiken. Een dergelijke huisvesting kan mogelijk gezamenlijk met andere gelijksoortige vrijwilligersorganisaties worden ingericht. Ondersteuning van de overheid of corporaties is hierbij noodzakelijk.